In de televisierubriek Hier & Toen voor RTV Slingeland ging ik samen met cameraman Henk Nijenhuis op zoek naar Maria von Wenterswick in de katholieke kerk van Ramsdorf. Liet ik de kijkers wel het juiste beeld van moeder Maria zien?
Het gaat om een beeld van moeder Maria dat ooit in de Jakobskerk op de Markt in Winterswijk stond. Vermoedelijk rond 1672-1674 gaf pastoor Plaiman Maria van Winterswijk een veilig heenkomen in de katholieke kerk van Ramsdorf, omdat haar beeltenis in ons protestantse land mogelijk gevaar liep. Het kan zelfs zijn dat Maria van Winterswijk al een eerder gered is en naar Duits gebied is ontvoerd. Door een Kottense boerin, in de naweeën van de Beeldenstorm. Helemaal precies weten we dat niet.
Hoe het zij, 100 procent zekerheid welke Maria in Ramsdorf de échte Winterswijkse Maria was, kreeg ik voor de opnames Hier & Toen niet. Mede omdat we de kerk niet te pakken kregen vanwege een Duitse feestdag. Het werd hierdoor een beetje het spelletje Wie van de Drie?
De Maria met kind die in de kerk van Ramsdorf vlakbij het grote altaar hangt was het niet. Dat wist een oudere inwoner van Ramsdorf ons met grote zekerheid te vertellen. Volgens hem was de écht Winterswijkse Maria het kleinere beeld dat bij de hoofdingang van de kerk in een klein altaar stond. Hij wist het eigenlijk wel zeker. Want in de vijftiger en zestiger jaren kwamen Winterswijkers in grote getale op bedevaart voor dit beeld naar Ramsdorf, zei hij. Het is de Maria die je hierboven op de foto ziet én in de reportage.
Pas na de uitzending kreeg ik zo goed als zekerheid. Geen van de twee Maria’s is, lijkt het, Maria von Wenterswick. Het juiste beeld is de Maria met een stervende Jezus op haar schoot in een kleine nis van de kerk. Winterswijker Hans Willemsen zette me op dit spoor. Hij sprak namelijk één van de mannen die in 1962 het beeld uit de kerk in Ramsdorf ‘ontvoerden’ om het terug te brengen naar Winterswijk.
Enfin, de dienstdoende pastoor van de katholieke kerk aan de Misterstraat zorgde destijds, ruim zestig jaar geleden toen de mannen nog jongens waren, dat Maria van Winterswijk weer snel terugkeerde naar Ramsdorf. Een mooi verhaal is en blijft het. Maar de juiste Maria liet ik dus vrijwel zeker niet zien in in de aflevering van Hier & Toen. O ja, en ik verspreek mij ook nog. Nee, Jezus is niet in Nazareth geboren, maar opgegroeid. Het spijt mij allemaal zeer: ik durf mij nu niet meer in mijn dorp te vertonen.
Meer Hier & Toen: Willem Blom
Foto die ik maakte van Maria in Ramsdorf. Vrijwel zeker is zij dus niet Maria von Wenterswick.