Het is de tijd van ridders, kruistochten en kastelen. De macht over Winterswijk zit in Stadtlohn, waar het hoofdkantoor van de graafschap Lohn zetelt. In deze aflevering van Hier & Toen op RTV Slingeland wandel ik door het decor van 1234, de tijd dat Ernesto in Winterswijk de pastoor van dienst is.
De geschiedenis vertoont verrassend vaak overeenkomsten met het heden. Ook in de eerste decennia van de dertiende eeuw is het onrustig aan de oostgrens van Europa. De Mongoolse leider Dzjengis Khan heerst over het grootste aaneengesloten rijk ooit. Vanuit China is hij opgerukt naar de oevers van de rivier de Donau.
In Winterswijk heerst echter economische voorspoed. Rond 1225 wordt de kerk drastisch uitgebreid. Aan de voet van de kerk staan dertig huizen, maar rondom zijn ook enkele hoven met een boerderij, werkplaatsen, akkerbouw en huizen. Zo’n hof is hof Starkerode op de Wheme. Het is eigendom van ridder Sweder, die getrouwd is met de zus van de graaf in Stadtlohn. In 1223 schenkt de ridder de hof Starkerode (ofwel “gerooid bos”) aan het klooster van Doetinchem.
Zulke geschenken van ridders aan kerkelijk instanties zijn destijds heel gebruikelijk. Ridders steunen de kerk en krijgen er zielerust voor terug. Hoewel hij dan nog pastoor is in het Duitse stadje Uerdingen, is Ernestus getuige bij de deal met het klooster. De ridder doet afstand van Winterswijk-Starkerode: voortaan plukt het Doetinchemse klooster er de vruchten van.
Maar na enkele jaren krijgen Sweder en zijn vrouw Beatrix van Lohn spijt van hun gulheid. Ze willen hof Starkerode terug. In 1234 ruilen ze het tegen bezittingen die ze hebben in Varsseveld. Opnieuw is Ernesto getuige bij de notaris. Dit keer is hij al wel pastoor van Winterswijk, want hij staat te boek als Ernestus de Wintersvic, plebanus ofwel pastoor. Verder weten we weinig van de pastoor. Maar wel is hij de centrale persoon in deze aflevering van Hier & Toen.
Bijgaande foto maakte ik in Stadtlohn aan de oever van het riviertje de Berkel. Links de kerk, rechts de restanten van de Burggarten, waar in de dertiende eeuw het machtscentrum van de graafschap Lohn is gevestigd.